اگر بپذیریم که پارادایم های فکری بشر در طول تاریخ، نمایان گر و مشخص کننده رابطه بشر با محیط اطراف و طبیعت است، شاید بتوان گفت انسان مدرن، خسته و رنجور از رذالت ها و ناهنجاری ها همواره با اخم به جهان می نگرد و انسان پست مدرن بی خیال مصائب پیرامونی، به ناخوشی ها لبخند می زند. مدرنیته تلخ و پست مدرنیته، طنز است.
بی شک این رویه برخورد تمام اَبناء بشر با محیط و پارادایم پیرامونی آن نیست. اما انسان مدرن اغلب در مواجهه با مفاهیم ذهنی، غالبا در تقابل و جهد است و انسان پست مدرن در یک خلسه و بی خیالی نسبی، همه چیز را الگو زدایی کرده و با مفاهیم عینی سر و کار دارد.
انسان مدرن در اندرون آشفته و غیر قابل پیش بینی خود، شناور است. گاه به یمین می رود و گاه به یسار. این تلاطم ها، او را درگیر گره های ذهنی می کند و آشفتگی روح و اخم به پیرامون را برایش به ارمغان می آورد. نگاه انسان مدرن به درون است و عدم قرابت، محیط پیرامون برای او، استرس به همراه دارد و تشویش.
اما انسان پست مدرن روی تپه عدم قطعیت، بالاتر از هر تلاطمی ایستاده و دنیای کاریکاتوری و تمرکز زدایی شده خودش را می سازد. او اجازه دارد فارغ از هر سنت و قاعده ای برای خود، جهان مطلوبش را بسازد. در این دنیای بازسازی شده، همه چیز کاریکاتوری است. هیچ چیز از قبل پیش بینی نشده و در آن بر اساس سلیقه او ساخته می شود. این دنیای نامتوازن به او حس فرح می دهد. او که تا به حال با شابلون ها و ساختارها سر و کله می زده حال این امتیاز را دارد که ساختار شکنی کند، از نو بسازد و تغییر ایجاد کند.
انسان پست مدرن در چارچوب و قاعده نمی گنجد و چه چیز جذاب تر از این؟ برای او هیچ امر محتوم و هیچ قانون مشخصی تعیین نشده است. از هم آوردی پدیده ها با نقیص شان ابایی ندارد و جهانی را خلق می کند که یکپارچه ناهماهنگی است. برای انسان پست مدرن تکرار و ملالت معنایی ندارد. هیچ بحران و مشکلی سد راه او نیست. او در مواجهه با پیرامون خود هجو و هزل را بجای نقد و شکایت بر می گزیند.
انسان پست مدرن قرار ندارد، همواره در حال جابجایی و فرار است. او برای ساخت محیط پیرامون معطل هیچ ماده و شرایطی نمی ماند. ای بسا بجای آجر از نخود استفاده کند چون دم دستش است. طرح و نقشه ای برای ساخت و تولید ندارد، به دم دستی ترین و جذاب ترین روش مد نظرش کار را پیش می برد و این چنین فضای انسان پست مدرن ساخته می شود. تمام این شرایط یک موقعیت طنز و شادی را فراهم می آورد.
نویسنده: سیدمحمد هادی موسوی
ادامه مطلب را در بهروان شماره سوم شادی بخوانید.
خرید از سایت: behravanmag.com
نسخه الکترونیکی: jaaardotcom
خرید حضوری: پیشخوان دکه ها و کیوسک های روزنامه فروشی و کتاب فروشی های نشرچشمه
